ایمنی در برابر زلزله و کاهش اثرات بلایای طبیعی
جمعه 5 دی ماه سال 1382. ساعت 5.26 بامداد. ایران، کرمان، بم. طبیعت بخش کوچکی از خشم خود را عیان کرد. زلزله‌ای 6.6 ریشتری به‌مدت 12 ثانیه، زمین و زمان را سیاه کرد. خاطره‌ای تلخ بر جگر میلیون‌ها ایرانی. بیش از 34 هزار نفر از هم‌وطنان، چهره در نقاب خاک کشیدند.
بدون تردید با وجود بیش از ۵۰ گسل فعال شناخته‌شده که تقریباً همه استان را شامل می‌شود، نمی‌توان راه بر تکرار این بلای طبیعی بست. چراکه پیش از آن داغ رودبار و منجیل و پس از آن طعم تلخ زلزله کرمانشاه را نیز چشیده بودیم.
راهکار‌های کاهش مخاطرات
طراحی ساختمان ها به شیوه‌ای که بتوانند این ضربه‌ها را بگیرند، مخصوصاً در مناطقی که زلزله خیز هستند، بسیار مهم است. یکی دیگر از مولفه های آمادگی، آموزش مردم است. امروزه بسیاری از سامانه های دولتی در بیشتر کشورها، دفترچه های راهنمایی منتشر می کنند که در آن چگونگی وقوع زلزله، راهنمایی‌هایی درباره حفاظت خانه در برابر زلزله های احتمالی و فعالیت هایی که در زمان وقوع زلزله باید انجام داد، گردآوری شده است.
رعایت اصول ایمنی در داخل ساختمان ها نیز از اهمیت بسیاری برخوردار است زیرا در برخی از زلزله های نه چندان شدید، امکان دارد که ساختمان ویران نشود اما سقوط، پرتاب و شکستن وسایل داخلی برای ساکنان ایجاد خطر کند. لذا ایمن سازی داخل ساختمان ها نیز از اصول ایمنی محسوب می شود که در عین حال بسیار کم هزینه و آسان است، تأثیر به سزایی در پیشگیری از آسیب ها دارد.
ز آن جایی که زلزله چند ثانیه بیشتر طول نمی‌کشد باید در این فرصت کم، هوشیارانه تصمیم گیری کنیم و به جا‌های امن پناه ببریم و تا پایان زمین لرزه همان جا بمانیم. جا‌های امن مثل:
کنار ستون‌ها
زیر میز‌های محکم
زیر چارچوب درب‌ها
کنار دیوار‌های داخلی
اگر بیرون از ساختمان هستید:
به فضای باز بروید، از ساختمان‌ها و کابل‌های برق دوری کنید
سعی کنید از اشیای سنگینی که ممکن است روی شما بیفتد فاصله بگیرید
اگر در حال رانندگی هستید:
خودرو خود را متوقف کنید و از مکان‌های پرترافیک فاصله بگیرید
زیر پل و درختان، دکل‌های برق و چراغ راهنمایی توقف نکنید
تا قبل از پایان لرزش از خودرو خارج نشوید
پس از پایان زمین لرزه:
اگر شیر گاز را بسته بودید، باز نکنید
تا زمانی که از نشست گاز مطمئن نشده اید از وسایل آتش زا استفاده نکنید
قبل از انجام هر کاری منتظر گروه‌های امدادی از جمله آتش نشانی و آمبولانس باشید
پس از پایان زلزله، منتظر پس لرزه‌ها باشید و از مکان‌های پر خطر دوری کنید
سعی کنید از آخرین اخبار مطلع شوید
به سیم‌ها و کابل‌های برق دست نزنید
در صورت مشاهده آسیب‌ها پس از پایان زلزله:
اگر کسی خون ریزی کرده است، با فشار دادن محل خون ریزی با گاز تمیز و تکه ای پارچه از خروج خون جلوگیری کنید
افرادی که به شدت آسیب دیده اند را جابه‌جا نکنید، مگر اینکه در معرض خطر بیشتر باشند
بدن افراد مصدوم را با پتو و لباس‌های موجود گرم نگه دارید
در صورت وقوع آتش سوزی فورا آتش را خاموش کنید
از تجمع در خیابان‌ها و مسیر‌های عبور نیرو‌های امدادی خودداری کنید
از نزدیک شدن به ساختمان‌های خراب شده خودداری کنید
