وسط لحاف

علیرضا مویدی فر

بچه‌های قدیم، یادشان هست چه میگویم. آن روزها که خبری از اتاق و تخت‌خواب شخصی و این حرفها نبود. مخصوصا وقتی اعضای خانواده در منزل بزرگترها مثل پدربزرگ و مادربزرگ جمع میشدند، شبها وقت خواب، خزیدن دو سه نفری زیر لحاف‌های گرم و بزرگ آن روزگار، ماجرایی طبیعی و بدیهی بود. شاید مصداق موضوعی که مطرح خواهم کرد، در ضرب‌المثلی باشد که ریشه در همان رخدادهای روزگار قدیم دارد.مثلی هست که میگوید: “وسط بخواب تا لحاف از رویت کنار نرود”. فکر میکنم نیازی به شرح و توضیح نیست. این مثل، کنایه از آدمهایی است که عموما، طوری رفتار و گفتار میکنند تا از زیر چتر عافیت بیرون نروند و همیشه در گوشه امن و به دور از مسولیت، و جایی که از هر سو، راه گریز داشته باشد، قرار و پناه میگیرند. حال این افراد، بسیار شبیه حال برخی کارورزان این روزهای فوتبال ایران است. آنها که در ملغمه حوادث جاری در فوتبال ایران، از بی‌کفایتی و ورشکستگی مدیران ارشدش بگیر تا داستان کشدار برگزاری مسابقات، همواره کوشیده‌اند تا در عین حفاظت از منافع شخصی خود، جوری وسط لحاف بخوابند که به گاه پرسش، هیچ گزندی به مواضعشان نرسد. در گفتار، جوری پیش میروند که نه از قهرمانی و سهمیه و سقوط تیمها بگویند و نه موضوع تندرستی و امنیت سایرین را فراموش کرده باشند. اینگونه است که وقتی از آنها درباره ادامه لیگ بپرسند یا درباره تعطیلی آن، همواره پاسخی موافق جهت پرسش کننده ارائه خواهند داد. بدون آنکه خللی در مواضع قبلی‌شان ایجاد شود.اتفاقا تصور میکنم، عملکرد این دسته افراد، ناگوارتر و ناپسندتر است از عملکرد آنهایی که به روشنی، منافع خود را اظهار کرده و از آن دفاع میکنند. اهالی وسط لحاف، مدیریت اقتضایی دارند. صبح با یکی پالوده میخورند و شب با دیگری چای و نبات. نه به ادعای سلامت‌اندیشی آنها میشود اعتماد کرد و نه به هل من مبارز طلبیدنشان در میان مستطیل سبز.آنها محصول همین فوتبال و به طریق اولی محصول همین جامعه خودمانند. محیطی که به همه آموزش میدهد تا جایی بایستند که تغییر جهت دادن، با کمترین هزینه ممکن، قابل انجام باشد. و محصول چنین طرز تفکر و عملی، گسترش “ریا” در روابط شخصی و اجتماعی است. ریا، برادر دروغ است و این هردو، عواملی هستند که برای نابودی هر جامعه‌ای، کفایت میکنند. کاش، نقطه‌نظرها و گفتار و کردارمان، روشن و بی واسطه بود، تا وزن حقانیت مواضع، راحت تر روشن میشد. کسی که تلاش میکند تا همیشه وسط لحاف بخوابد، شاید گرم و نرم بودن جایگاهش طولانی شود. اما چیزی را که ویران میکند، اعتماد و وفاق جمعی و مفهوم بی واسطه عدالت است.