فراموشی باورهای غلط، راهی برای کاهش آمار خودکشی

یک کارشناس سلامت روان ۶ باور غلط و رواج یافته در سطح جامعه در رابطه با خودکشی را تشریح کرد.

حمید رنجبران در گفت‌وگو با پایگاه خبری همدان‌آنلاین، با اشاره به یکی از باورهای نادرست در این شاخه از آسیب‌های اجتماعی، تحت عنوان افرادی که میل به خودکشی پیدا می‌کنند همیشه این تمایل را خواهند داشت، مطرح کرد: واقعیت این بوده که افزایش احتمال اقدام به خودکشی در یک فرد اغلب کوتاه‌مدت و وابسته به موقعیت است؛ گرچه ممکن است که افکار خودکشی دوباره برگردند، اما این افکار پایدار و همیشگی نیستند.

وی ادامه داد: افرادی که در گذشته افکار خودکشی داشته‌اند یا اقدامی برای آن کرده‌اند می‌توانند ادامه بدهند و زندگی طولانی‌ای داشته باشند.

رنجبران با بیان اینکه حرف زدن درباره‌ی خودکشی [با کسی که این فکر را دارد] کار بدی است و می‌تواند به ‌عنوان تشویق برای انجام این کار تلقی شود، دومین باور نادرست رواج یافته در سطح جامعه است، عنوان کرد: با توجه به انگ شدید هم‌راه با خودکشی، اغلبِ افرادی که در فکر اقدام به خودکشی هستند، نمی‌دانند با چه کسی درباره‌ی این افکارشان صحبت کنند.

این کارشناس سلامت روان با تاکید براینکه حرف زدنِ روشن درباره‌ی خودکشی باعث تشویق به انجام خودکشی نمی‌شود، تصریح کرد: بلکه انتخاب‌های دیگری پیشِ روی کسی می‌گذارد که در فکر خودکشی است و به او زمان می‌دهد تا درباره‌ی تصمیم‌اش دوباره فکر کند، و بنابراین باعث جلوگیری از خودکشی می‌شود.

رنجبران این باور را که اغلب خودکشی‌ها ناگهانی و بدون وجود علایم هشداردهنده‌ی قبلی رخ می‌دهند، یک اشتباه بزرگ و آسیب‌زا دانست و افزود: پیش از وقوع اکثر خودکشی‌ها علایمی کلامی یا رفتاری وجود دارد که هشداردهنده‌ی وقوع این اتفاق در آینده است؛گرچه مواردی از خودکشی هم وجود دارند که بدون هیچ گونه هشداری رخ می‌دهند، اما مهم است که این علایم هشداردهنده را بشناسیم و مراقب وجود آن در افراد باشیم.

وی کسی که فکر خودکشی دارد، بالاخره خودش را خواهد کشت را چهارمین باور نادرست موسوم در بین مردم خواند و گفت: برعکس، کسانی که فکر خودکشی دارند، اغلب درباره‌ی مرگ و زندگی احساس دوگانه‌ای دارند.

وی اضافه کرد: مثلاً، ممکن است کسی ناگهانی و به طور تکانشی برای خودکشی سم بخورد و چند روز بعد در حالی بمیرد که دل‌اش می‌خواسته به زندگی ادامه بدهد؛ دست‌رسیِ افراد به حمایتِ عاطفی [و تخصصی] در زمان مناسب می‌تواند جلوی خودکشی را بگیرد.

این کارشناس سلامت روان با بیان اینکه کسانی که تهدید یا اقدام به خودکشی می‌کنند، صرفا می‌خواهند جلب توجه کنند نیز باوری نادرست در این حوزه است، اظهار کرد: گر چه بعضی از افراد به این خاطر خودکشی می‌کنند که جلب توجه کنند، اما توجهی که به دنبال‌اش هستند، از جنس «کمک و یاری گرفتن» است.

رنجبران با تاکید بر اینکه اقدام به خودکشی آخرین تیر ترکشِ این افراد است برای این که به دیگران خبر بدهند که وضعیت‌شان تحمل‌ناپذیر است و نمی‌توانند با آن سازگاری پیدا کنند، خاطرنشان کرد: هر گونه نشانه‌ای در کلام و رفتار فرد یا، هرگونه تهدید به خودکشی باید جدی گرفته شود و از مراکز و متخصصان روان‌پزشکی کمک گرفته شود؛ شایان ذکر است، توجه و کمک عاطفی و تخصصی به این افراد می‌تواند زندگی‌شان را حفظ کند.